Mang Khảm (Hà Tiên)

Version française

Version anglaise

Đối diện với vịnh Xiêm La, Hà Tiên một tỉnh lị nằm cách xa  khoảng 8 cây số với biên thùy Cao Miên.  Đây cũng là thành phố đánh dấu sự kết thúc cuộc hành trình  Nam Tiến của người dân Việt.  Trước khi được  biết với tên Hà Tiên, tỉnh lị nầy thường được gọi buổi đầu với tên Phương Thành sau đó có tên Mang Khảm. Lúc đầu rất hoan sơ, sau đó có sự phát triển kinh tế ở nơi nầy đó là nhờ  việc di cư ồ ạt của các phần tử thân triều đình nhà Minh (hay Minh Hương) mà trong đó có một  người nổi tiếng tên là Mạc Cửu.(Mac King Kiou)

Không khuất phục chính sách của Đại Thanh và rời  bỏ Trung Hoa vào lúc 17 tuổi,  ông sang định cư cùng gia quyến ở Nam Vang ( Cao Miên) năm 1671. Vài năm sau, ông được chức Ốc Nha phong  bởi vua Chân Lạp ( Cao Miên),  xem như là tri phủ hay là tỉnh trưởng  thời đó của Mang Khảm. Nhờ có óc buôn bán và tính hào hiệp, ông đã thành công trong việc biến  Mang Khảm một tỉnh lị nhỏ bé thành một thương cảng sầm uất , buôn bán  phồn thịnh  trong vùng. Để tránh  tham vọng  của người Xiêm La, ông cần sự bảo trợ của  người dân việt nhất là của  các chúa  Nguyễn chớ vua Cao Miên không  có đủ thế lực để bảo vệ ông. Vì lý đó, ông xin qui phục Nam Triều.  Từ đó Mang Khảm thuộc về lãnh thổ Việt Nam và lấy tên Hà Tiên.

Theo truyền thuyết dân gian thì có   thấy trên sông các vị tiên xuống trần tham dự cuộc du hồ (Hà có nghĩa là sông). Chính vì vậy mới gọi là Hà Tiên. Sau vài năm , Hà Tiên trở thành điểm xuát phát trong cuộc chinh phục các huyện của Chân Lạp: Long Xuyên (Cà Mau ngày nay), Kiên Giang (Rạch Giá), Trấn Giang (Cần Thơ), Trấn Di (Bạc Liêu) với con trai của Mạc Cửu:  Mạc Thiên Tứ. Ông nầy là một nhân vật phi phạm.  Định mệnh của ông rất liên hệ chặt chẽ với định mệnh của Nguyễn Ánh ( vua Gia Long ). Mạc Thiên Tứ trở thành công thần lừng danh của nhà Nguyễn trong việc chống chọi với nhà Tây Sơn. Với những năm lao đao của Nguyễn Ánh, Mạc Thiên Tứ buộc lòng sang Thái Lan nương thân cùng gia quyến với  Tôn Thất Xuân , một người chú của Nguyễn Ánh. Để làm người Xiêm La nghi ngờ tuyệt giao, quân Tây Sơn không ngần ngại làm giả mạo mật thư  nói rằng Mạc Thiên Tứ cùng bộ hạ sẻ làm nội ứng để lật đổ vua Xiêm La Trịnh Tân (Phraya Tak Sin). Tất cả gia đình của ông cùng Tôn Thất Xuân, tất cả 53 người  bị Trịnh Tân giết cả. Để bảo toàn danh dự và lòng trung thành, ông tuẫn tiết bằng cách nuốt vàng lá  vào miệng vào năm Canh Tý 1780, thọ hơn 70 tuổi. Mạc Thiên Tứ còn là một nhà thi sĩ nổi tiếng của thời đó. Chính ông là người làm  ra tập Hà Tiên Thập vịnh để ca ngợi các thắng cảnh tuyệt vời và thiên nhiên của Hà Tiên. Tập nầy khi lúc đầu  có được 10 bài sau đó được nhóm Chiêu Anh Các gồm có 31 thi sĩ, mỗi người 10 bài cho nên tổng cộng có  đến 320 bài  dưới sự khởi xướng của Mạc Thiên Tứ.  Sau cùng Nguyễn Cư Trinh có họa thêm 10 bài khiến tập nầy có một giá trị vô giá để lưu truyền cho hậu thế.

Hình ảnh 

Chúng ta cũng không thể quên bài thơ Lục Bát mà Mạc Thiên Tứ ứng khẩu để trêu nghẹo một cô gái Quảng Nam giả làm chàng   thư sinh tham dự trong một buổi  dạ hoa đăng:

Bên kia sen nở nhiều hoa
Người khen hoa đẹp nõn nà hơn em
Trên bờ em đứng em xem
Mọi người sao bỗng không thèm nhìn hoa

Không chút ngại ngùng, chàng thư sinh trả lời Mạc Thiên Tư như sau:

Mặt ao sen nở khắp
Trông hoa lẫn bóng người
Trên bờ ai đứng ngắm
Sao chẳng thấy hoa tươi?

Sau cuộc trao đổi thơ, Mạc Thiên Tứ mới khám phá được chàng thư sinh ấy là gái giả trai để tránh nạn cướp từ miền trung  đến , theo cha vào Hà Tiên buôn bán và tên là Nguyễn Thị Xuân. Mạc Thiên Tứ lấy nàng làm vợ lẽ nhưng nàng suýt chết vì sự ghen tương của bà vợ chánh nên đành rút về tu ở một am tự để sống hết quãng đời còn lại.  Trước khi mất, bà có để lại một bài thơ ví bà như một hoa sen , kể lại  sự trong sạch và cao thượng của bà trong một thế giới ghê tởm và đầy  ô nhục bẩn thỉu: 

 

Vươn khỏi bùn nhơ thoát vươn lên
Phỉ lòng trong trắng giữa thiên nhiên
Xuân thu đậm nhạt bao hồng tía
Ðừng sánh thanh cao với đóa sen.

hatien_2Nhắc đến Hà Tiên không thể nào không nghĩ đến Mạc Cửu và Mạc Thiên Tứ. Chính nhờ họ mà  Việtnam đã thành công cuộc Nam Tiến.  Cũng không có chi ngạc nhiên sự gắn bó sâu sắc và lòng kính nể mà người dân Việt dành cho Mạc Cửu và gia quyến nếu ai có lần đến thăm  viếng  đền của ông ở Hà Tiên.

 

Un castel médiéval au coeur du Périgord noir

 

 

Một ngôi làng quyến rũ thời trung cổ. 

Périgord đen (nổi tiếng về nấm cục đen)  là cái nôi của hàng trăm lầu đài nhất là có ngôi làng phong kiến Beynac,  một trong những làng đẹp nhất và quyến rũ của Pháp Quốc. Đến đây lúc 5 giờ chiều, chỉ  được nửa tiếng để tham quan nên chụp không có thỏa mái chi cả nhất là các con đường nhỏ  lên lầu đài lát đá và dốc thoai thoải. Cũng hên là không có mưa nên còn đi dễ dàng nếu không thì chắc không lên đến trên được rồi. Từ trên cao nhìn xuống lòng thấy phơi phới, cảnh quá thơ mộng và thanh bình.

Étant le berceau d’une centaine de castels, Périgord noir (renommé pour ses truffes noires) a un charmant  village médiéval Beynac. Niché au pied d’un imposant château, il est l’un des plus beaux villages de France. Arrivé ici le dimanche dernier vers 17 heures, je n’ai pas assez de temps pour visiter le château et faire les photos à ma guise. Les ruelles pavées  montant au château sont très étroites et ardues. Heureusement, la pluie n’est pas au rendez-vous. Du haut du  château , on a une vue romantique et pacifique sur la rivière.

Being the cradle of a hundred castles, Périgord Noir (renowned for its black truffles) has a charming medieval village Beynac. Nestled at the foot of an imposing castle, it is one of the most beautiful villages in France. Arriving here last Sunday around 5pm, I didn’t have enough time to visit the castle and take pictures as I pleased. The cobbled streets leading up to the castle are very narrow and difficult. Fortunately, it didn’t rain. From the top of the castle, we have a romantic and peaceful view on the river.

 

  

 

Parc de Sceaux (Công viên Sceaux)

 Đây là một trong những công viên nổi tiếng  ở vùng ngọai ô Paris. Vườn nầy được thiết kế vào cuối thế kỷ 17  bỡi ông André Le Nôtre, người  được xây dựng và trang trí các vườn hoa của lầu đài Versailles với sự yêu cầu của bộ trưởng tài chính Colbert của « vua mặt trời » Louis XIV.

Công viên Sceaux

C’est l’un des parcs connus dans la région de l’île de France. Il fut conçu par le célèbre aménageur des jardins du château de Versailles, André le Nôtre à la fin du XVIIème siècle à la demande de Colbert, ministre des finances du roi soleil Louis XIV.

It is one of the well-known parks in the Île-de-France region. It was designed by the famous landscaper of the gardens of the Palace of Versailles, André le Nôtre, at the end of the 17th century at the request of Colbert, the finance minister of the Sun King Louis XIV.

[Return Paris et ses sites]

Arboretum Châtenay Malabry (Vườn bách thảo)

Version française
Version anglaise
Galerie des photos

Được xây dựng vào thế kỷ 18, vườn bách thảo có khoảng chừng 500 loại  cây to và nhỏ trên một diện tích 12,7 ha.  Vườn nầy được bố trí theo phong cách Anh Quốc  nên có một cầu treo, một hang động,  một suối nước  và có luôn cả một bến đò. Rất thỏai mái cho ai muốn tìm lại sự thăng bằng và yện tịnh sau một tuần mệt nhọc với công việc làm. Nơi nầy còn là một nơi biểu tượng  ký ức  của nhà văn hào Châteaubriand lúc ông 39 tuổi. Nhắc đến các  cây ở Vallée-aux_Loups, ông viết: Tôi biết tất cả   loại cây qua tên  và xem  như  con cháu của tôi: đó là gia đình của tôi ngoài ra tôi không còn ai cả.

Version française

Vallée-aux-loups

Depuis sa création au XVIIIème siècle, ce jardin botanique abrite à peu près 500 espèces d’arbres et d’arbustes sur une surface de 12,7 hectares. Étant conçu comme un jardin à l’anglaise, ce jardin possède un pont suspendu, une grotte, une cascade et même une embarcadère.  C’est très reposant pour celui qui aime retrouver l’équilibre  harmonieux et  la tranquillité  après une semaine de travail. C’est aussi le lieu emblématique de la mémoire de l’écrivain Chateaubriand âgé de 39 ans à cette époque.  En parlant de ces arbres du parc de la Vallée-aux-loups, il écrivait: je les connais tous par leurs noms comme mes enfants: c’est ma famille, je n’en ai pas d’autre.

Version anglaise

Since its creation in the 18th century, this botanical garden has been home to about 500 species of trees and shrubs over an area of 12.7 hectares. Designed as an English garden, it features a suspension bridge, a grotto, a waterfall, and even a landing stage. It is very relaxing for those who enjoy finding harmonious balance and tranquility after a week of work. It is also the emblematic place of memory of the writer Chateaubriand, who was 39 years old at the time. Speaking of the trees in the Vallée-aux-Loups park, he wrote: « I know them all by their names like my children: they are my family, I have no other. »

Galerie des photos

[Return PARIS et ses sites]

Jardin des Tuileries (Công viên Tuileries)

Version française
Version anglaise
Galerie des photos

Trước khi là công viên Tuileries, nơi nầy  có cung điện  mang cùng tên được nữ hoàng Cathérine de Médicis xây dựng vào năm 1564 nhưng sau đó bị  hũy phá. Với tài năng của  Alexandre Le Nôtre, vườn Tuileries giữ được cách bố trí  tuyệt vời với phong cách Pháp  mà ông thiết kế vào năm 1664  cho đến hôm nay.  Ai có  đến tham quan viện bão tàng Louvre  thì phải biết vườn hoa nầy vì nó nằm giữa Louvre và Concorde. Không những là một công viên  rộng lớn nhất  ở Paris về phương diện diện tích mà nó còn là nơi có nhiều kiệc tác của các nhà  điêu khắc  lừng danh như Rodin , Giacometti hay Maillol. Ông nầy lúc đầu là một họa sĩ nhưng sau đó ông chuyển sang thành nhà điêu khắc khi ông 40 tuổi. Ông trở thành sau đó một nhà điêu khắc lừng danh nhất cùng thời với Rodin. Chính ông nầy cũng công nhận điều nầy.  Ông Maillol thường dùng chất liệu đồng và thường lấy cảm hứng với đề tài phu nữ khỏa thân. Bà  Dina Vierny là người mẫu gắn bó   nhiều với những kiệt tác của Maillol và  người thành lập vào năm 1995 bảo tàng nghệ thuật Maillol ở Paris.


Avant d’être le jardin des Tuileries, cet endroit était le lieu où la reine Catherine de Médicis construisit le palais portant le même nom en 1564 . Ce dernier n’existe plus aujourd’hui.  Grâce au talent d’Alexandre le Nôtre, le jardin des Tuileries continue à garder  jusqu’à aujourd’hui le même agencement ordonné qu’il conçut avec le style français en 1664 . Quiconque ayant l’occasion de visiter Louvre doit connaître ce jardin car il sépare ce musée de la Concorde. Il est non seulement le jardin parisien le plus important au niveau de la superficie mais aussi le lieu où se trouve un grand nombre de chefs-d’œuvre des sculpteurs célèbres comme Rodin, Giacometti ou Maillol. Ce dernier commence à être peintre  au début de sa carrière puis  devient sculpteur à partir de quarante ans.  Il est aussi renommé  à l’époque de Rodin. Celui-ci reconnaît aussi ce fait. Maillol a l’habitude de se servir du bronze comme matériau et de s’inspirer du nu féminin dans  ses œuvres. Dina Vierny est son modèle préféré et est à l’origine de la fondation du musée  Maillol à Paris en 1995.


Catherine de Medicis built the palace of the same name in 1564. The latter no longer exists today. Thanks to the talent of Alexandre Le Nôtre, the Tuileries Garden continues to maintain to this day the same orderly layout he designed with the French style in 1664. Anyone who has the opportunity to visit the Louvre must know this garden as it separates this museum from the Concorde. It is not only the most important Parisian garden in terms of area but also the place where a large number of masterpieces by famous sculptors such as Rodin, Giacometti, or Maillol are located. The latter began as a painter at the start of his career and then became a sculptor from the age of forty. He was also renowned during Rodin’s time. The latter also recognized this fact. Maillol was accustomed to using bronze as a material and to drawing inspiration from the female nude in his works. Dina Vierny is his favorite model and was behind the founding of the Maillol Museum in Paris in 1995.


Galerie des photos

[Return PARIS et ses sites]

Jardin Luxembourg (Vườn hoa Lục Xâm Bảo)

Vườn hoa Lục Xâm Bảo

Version vietnamienne
Version française
Version anglaise
Galerie de photos

 

Vì không bao giờ quên được nguyên quán của mình nhất là cung điện Pitti ở Florence nên khi lúc thái hậu Marie de Médicis hết quyền nhiếp chính nhường quyền lại cho Louis XIII, có nghỉ đến việc ẩn dật. Vì đó bà mua lại mảnh đất 8 hecta và dinh thự của công tước Piney- Luxembourg và nhờ đến kiến trúc sư Salomon de Brosse mở rộng cung điện dựa trên lối kiến trúc của cung điện Pitti và xây dựng khu vườn cùng tên. Còn việc trang trí nội thất và trồng cây tạo phong cảnh, bà nhờ đến các nghệ nhân Ý, flamand và Pháp nhất là có sự hỗ trợ của kiến trúc sư danh tiếng André Le Nôtre. Bởi vậy cung điện Luxembourg làm ta nhớ đến lối thiết kế thời Phục Hưng, một cách bố trí sắp đặt theo kiểu Ý. Nay là có trụ sở Thượng Viện Pháp bên cạnh, vườn Luxembourg là công viên lớn hàng thứ nhì của Paris, chỉ thua có công viên Tuileries về mặt diện tích mà thôi.

Étant incapable d’oublier son pays d’origine, en particulier le palais Pitti de Florence, la reine mère Marie de Médicis, après avoir terminé la régence et cédé le pouvoir au roi Louis XIII, pense à chercher un refuge. C’est pourquoi elle décide d’acquérir la propriété de 8 ha appartenant au comte de Piney-Luxembourg et de faire appel au talent de l’architecte Salomon de Brosse dans le but d’agrandir et rénover le palais dans le style d’architecture de Florence trouvé dans le palais Pitti et créer un jardin portant le même nom. Quant à la décoration intérieure et au paysage du jardin, elle fait appel aux artistes italiens, flamands et français et à l’aide apportée par l’architecte renommé André Le Nôtre. En visitant ce palais, cela nous fait penser au décor de la Renaissance, une méthode d’agencement ordonné dans le style italien. Aujourd’hui, le jardin Luxembourg, ayant le sénat à l’intérieur de son enceinte, est classé comme le deuxième parc parisien après celui des Tuileries au niveau de la superficie.

Unable to forget her country of origin, particularly the Pitti Palace in Florence, the Queen Mother Marie de Médicis, after finishing the regency and ceding power to King Louis XIII, considers seeking refuge. That is why she decides to acquire the 8-hectare property belonging to the Count of Piney-Luxembourg and calls upon the talent of architect Salomon de Brosse to enlarge and renovate the palace in the architectural style of Florence found in the Pitti Palace and to create a garden bearing the same name. As for the interior decoration and garden landscape, she enlists Italian, Flemish, and French artists, with assistance from the renowned architect André Le Nôtre. Visiting this palace evokes the decor of the Renaissance, an orderly arrangement method in the Italian style. Today, the Luxembourg Garden, housing the Senate within its grounds, is ranked as the second-largest park in Paris after the Tuileries in terms of area.

Galerie des photos

[Return PARIS et ses sites]