Eglise Mằng Lăng (Tuy Hoà)

 

Nhà thờ Mằng Lăng (Tuy Hoà)
 
Đây là một công trình kiến trúc cổ theo phong cách gôtic được xây cất ở trong địa phận xã An Thạch, huyện Tuy An, cách thành phố Tuy Hòa (tỉnh Phú Yên) hơn 30 cây số về phía bắc dưới thời Pháp thuộc. Chính là một trong những nhà thờ lâu đời nhất ở Việt Nam mà cũng là một điểm tham quan mà người du khách không thể bỏ qua khi đã đến vùng đất xứ “Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh”. Phong cách của nó đem lại không những sự sáng sủa nhờ có nhiều cửa sổ mà còn cao vút tạo ra sự tao nhã lạ thường nhất là ở truớc mặt tiền có hai lầu chuông và một hình hoa hồng trên cổng vào. Tại sao gọi gôtic ? Thuật ngữ gôtic dùng bởi người La Mã để ám chỉ dân Goth, dân mọi rợ đến từ phiá Bắc (đó là người Pháp thưở xưa). Tại sao nhà thờ nầy được gọi là Mằng Lăng ? Một cái tên nghe nói đến rất xa lạ nhưng theo các người địa phương ở nơi nầy thì vùng đất nầy một thời có một loại cây có hoa màu tím rất xinh đẹp cùng họ với cây bằng lăng nên vì thế cư dân ở đây gán cho nhà thờ nầy với cái tên bình dị và mộc mạc Mằng Lăng luôn thể. Chính cũng ở đây du khách có thể chiêm ngưỡng ở trong hang động giả tạo của nhà thờ một quyển sách đầu tiên của nước ta mà được giáo sĩ Alexandre de Rhodes soạn ra bằng quốc ngữ với tựa đề là “Phép giảng tám ngày”. Nhà thờ Mằng Lăng làm tụi nầy phải ngẩn ngơ và rạo rực trong lòng không ít khi đến tham quan trước vẽ đẹp duyên dáng được gia tăng thêm bởi ngày tháng với màu xanh xám cũ kĩ của nó.
 
Galerie des photos
mang_lang-2
L’église Mằng Lăng (Tuy hoà)
 
C’est un ancien ouvrage d’architecture gothique construit sur le territoire de la commune d’An Thach, district de Tùy An, à plus de 30 kilomètres au nord de la ville de Tuy Hoà (province de Phú Yên) à l’époque coloniale française. C’est aussi l’une des plus anciennes églises du Vietnam mais elle devient aussi aujourd’hui l’un des sites touristiques importants que les touristes ne peuvent pas ignorer lorsqu’ils ont l’occasion de venir au pays des « fleurs jaunes sur la prairie verte ». Le style gothique apporte non seulement la lumière grâce à un nombre élevé de fenêtres mais aussi l’élévation de la hauteur et la finesse extraordinaire, en particulier sur la façade d’entrée avec deux clocher-tours entourant une rosace au dessus du portail. Pourquoi gothique ? Ce mot est employé par les Romains pour faire allusion à des Goths, des peuplades barbares situées dans le Nord de l’Europe (les Français d’autrefois).
Pourquoi cette église s’appelle-t-elle Mằng Lăng ? Un nom semble très étrange, mais d’après les gens d’ici, cette région possédait autrefois un très bel arbre aux fleurs violettes de la même famille que le lilas des Indes. C’est pour cela qu’ils ont attribué à cette église le nom simple et familier Mằng Lăng. C’est aussi ici que les visiteurs peuvent admirer, dans la grotte artificielle de l’église, le premier livre de notre pays qui a été rédigé par le missionnaire jésuite Alexandre de Rhodes dans la langue nationale romanisée avec le titre « Prédication de huit jours ». L’église de Mằng Lăng nous a rendu hébétés et remplis d’admiration beaucoup devant sa beauté gracieuse renforcée au fil des années par sa vieille couleur gris-verdâtre au moment de notre visite.

Espace touristique Quảng Đức

Không gian du lịch Quảng Đức

Version française

Sáng nay sau khi ăn điểm tâm xong với chú tài xế, tụi nầy mới khởi đầu cuộc tham quan ở phía bắc Tuy Hoà. Trên đường đi có ghé tham quan không gian du lich Quảng Đức được nằm ngay đầu đường rẽ vào lối đi Gành Đá Đĩa. Ngoài nhà của quan Tổng Trấn thì có thêm nhà cổ Quảng Đức và nhà Ô Loan. Nhà ở nơi nầy là một loại nhà trệt truyền thống của cư dân bản địa. Ở đây tụi nầy được xem các di vật, cổ vật và đồ gốm được lưu giữ và minh chứng một vùng đất phồn thịnh. Giá vào cửa là 60.000 đồng nhưng ngược lại có được một tách trà và một bánh đặc sản của vùng Phú Yên trong vườn. Đây là một không gian xưa đầy hoài niệm của một thời xa xôi, một nơi quá thơ mộng và bình yên khiến cũng để lại cho tụi nầy ít nhiều một ấn tượng tuyệt vời.

 

L’espace touristique Quảng Đức.

Ce matin, après notre petit déjeuner avec le chauffeur dans le centre-ville, nous avons commencé notre tour par le nord de la ville de Tuy Hòa. Sur le chemin, nous avons visité l’espace touristique Quảng Đức situé au début de la route qui nous permet de faire la déviation vers le récif de Đá Đĩa. Outre la résidence du gouverneur, cet espace comporte les vieilles maisons Quảng Đức et Ô Loan. C’est un type de maison traditionnelle bâtie au raz du sol par les gens d’ici. C’est ici que nous trouvons des reliques, des antiquités et des poteries bien conservées témoignant de la prospérité de la région. Le billet d’entrée coûte 60.000 piastres. Par contre on a le droit d’avoir une tasse de thé et un petit gâteau, une spécialité de la la région Phú Yên dans le jardin. C’est un espace ancien plein de nostalgie d’une époque lointaine, un lieu si poétique et paisible qu’il nous a également laissé plus ou moins une impression remarquable.

 

Tuy Hoà (Phú Yên)

Du lịch bụi ở miền trung (Tuy Hoà, Phú Yên) 

Galerie des photos

Version française

Tụi nầy chọn phương tiện thích nghi và tự do  cho tụi nầy để đến tham quan miền trung nhưng chưa biết trước là đến như thể nào, ngủ ở đâu, ăn uống  và tham quan như sao nhưng theo sư suy nghĩ của mình thì còn tùy duyên của mình có được hay không mà thôi. Đi theo tour là không thích cho mấy, sáng phải thức sớm ăn điểm tâm rồi sau đó cứ chạy theo cờ của người hướng dẫn chỉ xem qua loa những địa danh, ăn trưa ở những nhà hàng mà người hướng dẫn chĩ định rồi còn đến sau đó những nơi mà công ty du lịch có hợp đồng để xem mua những đặc sản, những gì họ muốn  thuyết phục bán cho du khách rồi 4, 5 giờ chiều mới được về khách sạn chờ đợi ăn cơm tối, đừ cả người, cứ vậy cho đến ngày trở về. Đôi khi còn ăn những món mà mình không ngờ như nem, súp, khoai tây chiên khi có các du khách phương tây đi theo tour chung mà tiền tour cũng không rẽ, tính ra còn mắc hơn đi du lịch bụi của tụi nầy. Tụi nầy có đi  một lần về VN như vậy. Bởi vậy tụi nầy tự mua vé máy bay đi Tuy Hoà tự kiếm khách sạn ở, tự ăn lấy,  học hỏi được nhiều và thoả mái chụp hình. ACE có đi như tụi nầy thì nên chọn hàng không Vietnam Airlines dù vé đắt hơn các hàng không khác nhưng ít khi trễ giờ so với Viet Jet vã lại khỏi lo  chuyện kilô hành lí, mỗi người 23 kí chớ Việt Jet là phải trả kí thêm. Nghe nói hàng không low cost Bamboo cũng tuân thủ  nghiêm túc giờ giấc  trong các chuyến bay quốc nội.

Tại sao  tụi nầy chọn đi Tuy Hoà?  Đây là một thành phố ven biển  vẫn còn giữ được nét đẹp hoang sơ  mà chưa  được du khách nước ngoài biết nhiều như Nha Trang, Hội An, Đà Nẵng  nhưng cũng chẳng  không còn bao lâu đâu vì có nhiều dự  án kiến  trúc và thiết  kế ở trung tâm thành phố đang tiến hành một cách nhanh chóng. Người dân ở đây cũng hiền hoà. Cuộc sống không có náo nhiệt, các đường xá không có rộn rịp như ở Hànội hay Saigon.  Vì lý do bỏ ý đinh đi miền tây một tuần nên tụi nầy không giữ sớm phòng ở khách sạn Coconut ở đường Hùng Vương mà được các du khách ngoại quốc đánh giá là tốt nên tụi nầy chọn một khách sạn khác  ở gần trung tâm thương mại Vincom tên là Triệu Dâng tiện bề cho việc ăn uống và di chuyển chiều tối, giá cả cũng phải chẵng, có đều không có thang máy, khiên vali hơi mệt hên là mình có cháu Jérémy khuân vác rất giỏi. Có nhiều khách sạn ở sông cầu sát bên bãi biển rất đẹp rất yên tĩnh và hữu tình nhưng m ình cảm nhận di chuyển là cả một vấn đề cho tụi nầy mà luôn cả vấn đề  an ninh ban đêm. Ở Việt Nam đi đâu cũng trả tiền mặt mà trả bằng thẻ Visa thì có nơi không lấy khi ở khách sạn  vì số tiền thu ê  không nhiều mà còn đôi khi phải  trả thêm 3% cho chi phí ngân hàng VN nữa đấy. Mình dùng thẻ Visa khi mua vé máy bay vì  được có bảo hiểm của Visa còn không thì  trả tiền mặt chớ trả không đáng về Pháp mặc sức ngân hàng nó tính tiền lời. Số tiền mặt mang theo tụi nầy cũng dễ mất, dễ lẫn lộn (tờ 500.000 đồng với tờ 20.000 đồng mình đã bị lầm rồi) mà còn c ó  nguy hiểm cho tính mạng nhất là tụi nầy  có 45 ngày phải tiêu thụ  thanh to án tất cả bằng tiền mặt trong việc ăn uống,  khách sạn, xe cộ di chuyển vân vân.. tính ra cũng có cả chục triệu bạc mang theo người nhất là không thể đổi tiền trong lúc đi t ỉnh nầy qua tỉnh kia vì quá mất thì giờ. Đây cũng là một vấn đề mình cần phải để ý và tự giải quyết trong suốt hành trình. Chớ đi tour thì quá dễ chỉ trả tiền cho công ty tổ chức tour  bằng thẻ  visa là xong. Muốn đi tới Phú Yên thì có hai cách một là đi máy bay hay là đi tàu hỏa khởi đầu   từ thành phố Hồ Chí Minh. Tụi nầy chọn đi máy bay vì ít có mất thời gian trong cuộc hành trình của tụi nầy nhất là vé máy bay đã mua từ Huế ra Hà Nôi là trưa ngày 23/7, không thể để mất ngày trong cuộc hành trình khởi đầu từ 7/7 để đến Phú Yên. Thành phố  nầy  cách Bình Định chỉ có 80 cây số nhưng muốn đến đây chỉ có cách đi tàu hỏa hay là mướn xe, không có  phương tiện nào khác. Đi bụi như tụi nầy cũng không có đơn giản nhưng mình rất thích vì có thì giờ khảo sát tỉ mỉ nơi tham quan, ăn chi mình thích và chụp hình thỏa mái. Không thích ở thì có thể đi, không bị gò bó chi cả. Từ 2018 mình thường dùng phương tiện mướn xe có tài xế mà đi tham quan đất nước.  Trưa ngày 7/7 tụi nầy đến phi trường Đông Tác và lấy hành lý cũng mau. Ra khỏi phi trường thì tụi nầy được về thành phố Tuy Hoà với một chú tài xế cỡ độ 55 tuổi. Chú nầy  rất lanh lẹ và hiểu biết về thành phố Tuy Hoà nhiều lắm. Đây cũng là cái duyên của tụi nầy trong lúc nói chuyện, được biết chú hay thường chở Việt kiều ở Mỹ đi tham quan thành phố lắm. Chú chịu làm bản hợp đồng đi tour với tụi nầy 2 ngày liên tục, ngày đầu ở phía bắc Tuy Hoà và ngày kế ở phiá nam nhưng ở phía bắc nhiều điểm tham quan nên gíá tiền đắt hơn là 850.000 đồng (35 euros) còn phía nam ít điểm tham quan thi 750.000 đồng. Trong tờ giấy hợp đồng thì thời gian xuất phát là 7 giờ sáng và kết thúc 17 giờ chiều cùng ngày. Mình mới nghe thì đồng ý  liền vì có đến 10 tiếng để đi tham quan ăn uống nhưng thật sự cỡ 2 giờ trưa tụi nầy đuối sức  đòi về  ngay vì quá nóng vã lại đã tham quan xong  tất cả các nơi cần đến rồi. Chú tài xế nói vậy để làm vừa lòng mình chớ chú cũng biết nóng như vầy làm gì mình có thích cũng không đi nổi mà chú cũng không có tiền đâu mà đổ xăng cho 10 tiếng. Ngày đầu, 7 giờ sáng, chú đến khách sạn, chú đưa tụi nầy đi ăn điểm tâm. Mình thấy để chú chờ tụi nầy cũng kỳ lắm nên mời chú ngồi  ăn luôn nên từ đó có sự thông cảm và thân mật giữa chú và tụi nầy. Chính chú  trợ giúp mình không ít khi đi đến gành đá đĩa, những nơi cheo leo có thể xảy ra khó khăn cho mình dễ bị té lắm tuy rằng mình có chuẫn bị sẵn có các bao đầu gối (genouillères), đôi giày không trợt Timberland để đi bộ. Phải nói tùy cách cư xử của mình mà có được sự giúp đỡ như vậy. Chính chú chở tụi nầy lên Bình Định, quê quán của  nhà Tây Sơn  đấy, một kỷ niệm khó quên ở nơi mình.

     –Ở phiá bắc Tuy Hoà.

     – Ở phiá nam Tuy Hoà

Galerie des photos (Tuy Hoà 2022)

 Voyager autrement dans le centre du Viet Nam.  (Tuy Hoà, Phú Yên)                                   

Nous choisissons le moyen de transport  approprié  et autonome pour nous permettre  de visiter le centre du Vietnam mais nous ne savons pas à l’avance comment ça va se passer, où nous allons dormir, manger et visiter, mais à mon avis, cela dépend encore de notre chance. En prenant l’excursion organisée par les agences de voyage au Viet Nam,  on est obligé de se  réveiller tôt le matin pour prendre le petit-déjeuner, poursuivre ensuite le guide avec son drapeau pour visiter rapidement  les sites touristiques,  déjeuner vers midi dans les restaurants désignés par le guide, aller dans des endroits où les boutiques ont des contrats avec les agences de voyage  pour voir et acheter leurs  produits qu’elles veulent vendre aux touristes  et rentrer à l’hôtel  vers 16 ou 17 heures dans l’attente du dîner, et ainsi de suite jusqu’au jour du retour. Parfois on prend même des plats inattendus comme des nems, de la   soupe aux légumes, des frites quand il y a des touristes occidentaux  dans le voyage organisé  mais le prix n’est pas donné, c’est plus cher que celui de notre voyage autonome.  Nous prenons la décision d’acheter tous seuls  nos billets d’avion pour Tuy Hòa, réserver nous-mêmes  l’hôtel, manger  ce qui nous plaît, apprendre un tas de choses et prendre  des photos librement. Si tout le monde veut  faire un jour comme nous,  il vaut mieux choisir Vietnam Airlines même si les billets d’avion sont plus chers que ceux des  autres compagnies aériennes car leur vol est rarement en retard par rapport à celui des compagnies vietnamiennes  à bas prix (Viet Jet par exemple). De plus on ne se soucie pas des bagages car chaque voyageur a le droit d’avoir 23 kg inclus dans le prix du billet. Ce n’est pas le cas des compagnies à bas prix où on doit payer toujours  un supplément. On a entendu dire que la compagnie aérienne Bamboo  respecte strictement l’heure sur les vols intérieurs.

Pourquoi avons-nous choisi d’aller à Tuy Hoà (Phú Yên)? Cette ville côtière  conserve encore la beauté sauvage qui est méconnue jusque-là par la plupart des  touristes étrangers. Ce n’est le cas  de Nha Trang, Hội An (Faifo) et Đà Nẵng, mais cela ne continue  pas à durer longtemps car il y a de nombreux projets  d’architecture et d’urbanisme dans le centre-ville qui sont en train de se réaliser rapidement. Les gens d’ici sont aussi gentils. La vie n’est pas trépidante, les rues ne sont pas aussi animées qu’à Hanoï ou Saigon. À cause de notre changement d’avis  à la dernière minute pour ne pas aller dans le  delta du Mékong pour une semaine, nous n’avons pas eu le temps de réserver  tôt une  chambre à l’hôtel Coconut situé sur le boulevard Hùng Vương et apprécié par les touristes étrangers. Nous devons donc choisir un hôtel proche du centre commercial Vincom appelé Triệu Dâng pour une question de pratique courante (pouvoir manger et nous  déplacer facilement le soir).  Le prix de la chambre est aussi abordable mais il n’y a pas d’ascenseur dans cet hôtel, ce qui nous oblige de porter les valises jusqu’au deuxième étage. Je n’ai pas de souci  car j’ai toujours un très bon porteur Jérémy. Il y a de nombreux hôtels charmants et  calmes  au bord de la mer à la ville Sông Cầu située dans le nord de Tuy Hoà mais le déplacement y reste  un gros problème pour nous ainsi que  la sécurité  durant la nuit. Au Vietnam, on  est habitué à régler partout en espèces mais le paiement par carte Visa n’est pas accepté partout dans les hôtels car le montant n’est pas très élevé, mais il faut payer parfois 3% de plus pour les frais bancaires vietnamiens. J’utilise seulement la  carte Visa lors de l’achat des  billets d’avion car nous sommes couverts dans ce cas par l’assurance Visa sinon  je paie cash en espèces car cela ne vaut pas le coup avec les petites sommes. La banque française facture quand même des intérêts. La somme  d’argent que nous avons  emmenée est énorme et facile à perdre et  à provoquer parfois la confusion (le billet de 500 000 VND est confondu facilement avec le billet de 20 000 VND). Elle met également notre vie en danger lorsque nous avons  surtout 45 jours  pour payer tout en espèces pour les restaurants, les hôtels, les taxis etc.. Nous devons emmener cette somme d’argent avec nous durant le voyage et éviter  les transactions monétaires (euro en đồng)  d’une ville à une autre durant le trajet de notre voyage car cela nous fait perdre du temps  dans la recherche d’une agence de change.

C’est aussi un problème épineux  auquel je dois faire attention et que je dois résoudre moi-même pendant le voyage. Partir en excursion avec une agence de voyage, c’est trop facile. Il suffit de payer en une fois par carte bancaire  la somme réclamée par l’agence de voyage.

Si vous souhaitez vous rendre à Phú Yên, il existe deux moyens soit  en avion soit en train au départ de Hồ Chí  Minh Ville. Nous avons choisi de prendre l’avion car il y a moins de temps à perdre dans notre plan de voyage, d’autant plus que le billet d’avion acheté  pour aller de Hué à Hanoï a été fixé à midi le 23 Juillet 2022. Il nous est  impossible de perdre une journée entière le  7 Juillet 2022   à Phú Yên. Celle-ci  n’est qu’à 80 kilomètres de la ville Binh Định, la terre natale du héros Nguyễn Huệ mais si vous voulez venir ici, vous ne pouvez que prendre le train ou louer une voiture. Notre manière de voyager autrement n’est pas assez simple mais je l’aime beaucoup car j’ai le temps d’explorer l’endroit visité, manger quelque chose qui me plait ou une spécialité du coin et faire les photos avec satisfaction. On peut partir si on n’aime pas l’endroit visité. Depuis 2018, je suis habitué à louer une voiture avec chauffeur pour visiter le pays. Lors de notre arrivée à l’aéroport Đông Tác de la ville Phú Yên le 7 Juillet à midi, nous avons récupéré rapidement nos deux valises. Nous avons réussi à prendre un taxi à l’aéroport pour nous rendre dans le centre ville avec un chauffeur âgé d’à peu près de 55 ans.  Celui-ci est très vif et connait parfaitement la ville Phú Yên de A jusqu’à Z car il a eu l’occasion de faire visiter aux touristes américains d’origine vietnamienne des sites connus  en tant que guide local. C’est ce que j’ai appris durant la conversation. Il a accepté de faire un contrat d’engagement avec nous dans le but de nous faire visiter tous les sites touristiques de Phú Yên dans les deux jours consécutifs: le premier jour dans le nord de Phú Yên et le deuxième jour dans le sud. Comme dans le nord il y a plus de sites à visiter, le prix est un peu plus élevé: 850.000 piastres tandis que dans le sud il ne prend que 750.000 piastres car il y a moins de sites à explorer. Dans son contrat, il s’engage à venir nous chercher à l’hôtel à 7 heures  du matin et à terminer l’excursion  à 17h  de l’après midi. En lisant son contrat, je n’hésite pas à accepter sa proposition. Avec dix heures d’excursion, j’ai tout le temps disponible pour explorer les sites et faire des photos à ma guise. C’est superbe mais vers 14 h de l’après-midi nous voulons rentrer à l’hôtel car il fait tellement chaud sous un soleil accablant et surtout nous sommes épuisés complètement après avoir visité tous les sites que nous aimons à connaître. Si le chauffeur fait dans le contrat l’engagement de faire durer l’excursion jusqu’à 17 heures, il sait très bien que nous ne tenons pas le coup  sous la chaleur intense de Tuy Hoà. C’est une manière de nous plaire au moment de la négociation, un coup de marketing…Il sait aussi qu’il n’a pas assez d’argent pour payer l’essence en sachant que le prix d’essence s’élève à plus 30.000 piastres par litre au Viet Nam. Le premier jour, 7 heures du matin, il s’est pointé  à l’hôtel, puis  il nous  a emmenés à prendre le petit déjeuner dans un cafeteria du centre-ville. Je trouvais bizarre de le laisser tout seul dans l’attente. C’est pourquoi je l’invitais à s’asseoir et à prendre en même temps  que nous le petit déjeuner, ce qui provoquait qu’à partir de ce moment là la compréhension et l’amitié entre lui et nous. C’est lui qui m’a beaucoup aidé à grimper quand j’allais visiter le récif « Gành đá đĩa», un endroit escarpé où les plaques de rocher sont empilées les unes sur les autres comme des assiettes. C’est facile   pour moi de tomber facilement même si j’ai déjà eu sur moi des genouillères pour la protection de mes genoux et des chaussures antidérapantes. Il faut reconnaître qu’en fonction de mon comportement,  je peux obtenir une telle aide. C’est lui  qui nous a emmenés à Binh Định, la terre natale des Tây Sơn en voiture  et  m’a laissé un souvenir inoubliable.  

 
     –Au nord de Tuy Hoà.

     – Au sud de Tuy Hoà.

 

La Seine romantique (Sông Seine trữ tình)

La Seine (Sông Seine)

Version française

Version anglaise

Sông Seine là một con sông trữ tình của xứ Pháp chảy qua thủ đô Paris của nước Pháp. Nó có một chiều dài là 776 cây số bắt nguồn từ vùng cao nguyên Langres thuộc tỉnh Côte d’or và đổ ra biển ở thành phố Le Havre. Ai đến Paris, cũng biết đến dòng sông nầy vì nó rất nổi tiếng nhờ các cầu xinh xắn và tuyệt đẹp như Pont des arts, Pont Alexandre III vân vân….

La Seine est le fleuve romantique de la France traversant la capitale Paris. Elle est longue de 776 kilomètres, prend la source au plateau Langres de la Côte d’or et se jette dans la mer à la ville Le Havre. Quiconque venant à Paris a l’occasion de connaître ce fleuve car il est très célèbre grâce à ses jolis ponts comme le pont des Arts, Pont Alexandre III etc.

The Seine is France’s romantic river, flowing through the capital Paris. It is 776 kilometers long, rising on the Langres plateau in the Côte d’Or and flowing into the sea at Le Havre. Anyone coming to Paris has the opportunity to get to know this river, as it is famous for its beautiful bridges, such as the Pont des Arts, Pont Alexandre III, etc.

Luang Phra Bang

luangprabang

Luông Pha Bang (Luang Pra Bang)

Version vietnamienne

Luang Pra Bang est une province au nord du Laos d’aujourd’hui. Il y a une époque où Luang Pra Bang était l’ancienne capitale du royaume Lan Xang (Royaume du million d’éléphants) de 13ème siècle jusqu’au 16 ème siècle. Aujourd’hui, elle est la ville que l’organisme international  UNESCO reconnut en 1995 comme le patrimoine mondial au niveau architectural, culturel et religieux.  C’est la ville que j’aime le plus durant mon séjour au Laos.  Quelques sites touristiques dont le touriste ne peut pas se passer sont les suivants: le mont Phousi ou le point culminant de la ville avec 328 marches ,  la pagode Wat Xieng Thong (la pagode de la ville dorée) située au carrefour des fleuves Mékong et Nam Khan, le palais royal Haw Kham, le marché de nuit au cœur de la ville Luang Pra Bang sur l’avenue principale avec tous les produits artisanaux venant de tous les coins du pays, la grotte Pak Ou où sont trouvées  4000 statues de bouddha de toutes les tailles et formes avec une excursion en pirogue motorisée (2 h au minimum) ou le centre traditionnel des arts et d’ethnologie. C’est ici que le visiteur découvre la diversité du peuple Lao ainsi que son mode de vie. Si le visiteur peut  se réveiller tôt, il peut voir à 6 heures précises du matin la procession matinale des bonzes drapés de leurs robes safran, les pieds nus,   leur bol d’aumône traditionnel accroché en bandoulière, marchant en file indienne par un groupe de 10 ou 20 personnes au son des clochettes pour demander aux dévots de mettre dans leur sébile tout ce que ces derniers veulent leur donner.  Il faut compter au moins deux jours pour visiter tous les sites énumérés ci-dessus.

Luangprabang

Version vietnamienne

Luông Pha Băng là một tỉnh thuộc về miền bắc của nước Lào ngày nay. Có một thời Luông Pha Băng còn là cố đô của vương quốc Lan Xang hay là vương quốc của triệu con voi trong suốt thời kỳ từ thế kỷ 13 đến thế kỷ 16. Nay chỉ là một thành phố mà được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 1995 về kiến trúc, văn hoá và tôn giáo. Đây là một thành phố mà tớ rất thích khi có dịp tham quan xứ Lào. Có những điểm mà du khách không thể bỏ qua được đó là núi Phú Sĩ nơi cao nhất ở cố đô, chỉ có 328 bậc cũng xem xem với 384 bậc thang của Việtnam, nơi có cờ ở Lũng Cú (Hà Giang), chùa Wat Xieng Thong (hay chùa của thành phố vàng) ở  ngã ba sông Cửu Long và Nam Khạn, cung điện Hoàng Gia (Haw Kham), chợ đêm ở trung tâm thành phố bán rất nhiều đổ thủ công mỹ nghệ, động Pak Ou có đến 4000 pho tượng Phật đủ dạng và đủ kích thước mà muốn đến đây phải đi ngược dòng sông Mékong bằng thuyền mất 2 tiếng hay là trung tâm nghệ thuật và dân tộc học có hai tầng. Chính ở nơi nầy du khách sẻ thấy được sự đa dạng sắc tộc Lào cũng như lối sống của người dân Lào.  Nếu du khách có thể  thức sớm thì xem được buổi diển hành qua thành phố của các nhà sư mặc áo cà sa màu vàng cam, vai để trần, đi chân đất, lần lượt đi qua phố, để người dân nào cũng đến lượt dâng tặng thức ăn, đó là lễ khất thực được diễn ra buổi sáng vào lúc 6 giờ. Muốn tham quan tất cả điểm nầy cũng mất hai ngày đấy.     

 

Paris sous les ombres (Photos)

Paris sous les ombres (Paris dưới bóng râm)
C'est l'une des arcades superbes de la place des Vosges.
Đây là một trong bốn mái vòm lộng lẫy của quảng trường Place des Vosges ở Paris.


C'est le couloir des bâtiments situés au long de la rue de Rivoli.
Đây là hành lang dài của đường Ruvoli.

Paris sous les ombres

ombre_Paris

Grotte Ngườm Ngao (Động Ngườm Ngao)

Version française

English version

Động Ngườm Ngao là một hang động nằm cách xa thác Bản Giốc gần 5 cây số. Trong ngôn ngữ người dân Tày, ngườm có nghĩa là hang còn ngao thì là hổ hay cọp. Như vậy ngườm ngao có nghĩa là hang cọp. Chắc nơi nầy một thời  có cọp ở nhiều lắm theo truyền thuyết. Nhưng có một lý do khác giải thích rằng tiếng nước chảy thường xuyên trong hang tựa như tiếng gầm rú của cọp.  Hang nầy được các viên chức Pháp tìm thấy lúc khi họ viếng thăm thác Bản Giốc vào năm 1921 .   Động nầy có ba cửa vào: Ngườm Ngao, Ngườm Lồm và Bản Thuồn phiá sau núi thuộc Bản Thuồn. Theo tài liệu của hội khảo sát hoàng gia Anh, Ngườm ngao có một chiều dài lên đến 2144 thước. Trong hang có nhiều ngóc ngách chỉ vừa một người đi lọt qua và cần phải cúi đầu vì trần hang quá thấp, rất nguy hiểm nếu không để ý.

La grotte Ngườm Ngao  est située à 5 kilomètres  de la chute d’eau Bản Giốc. Dans le langage des Tày, Ngườm signifie grotte et Ngao tigre. Ngườm Ngao c’est la grotte des tigres. Probablement les tigres y vivaient nombreux à une époque lointaine selon la légende Tày. Mais on trouve une autre explication: le ruissellement fréquent  de l’eau dans la grotte ressemble au son provoqué par le rugissement du tigre.  Elle fut découverte par les fonctionnaires français lors de leur visite à la chute d’eau Bản Giốc en 1921. Elle a trois entrées principales: Ngườm Ngao, Ngườm Lồm et Bản Thuồn située derrière la montagne. Selon les documents de la Société Géologique de Londres, Ngườm Ngao a une longueur plus de 2144 mètres. Dans cette grotte il y a tellement des recoins permettant le passage d’une seule personne . Comme le plafond de la grotte est tellement bas dans ces recoins qu’il faut courber la tête. C’est très dangereux si on ne fait pas attention à cette lacune.

The Ngườm Ngao cave is located 5 kilometers from the Bản Giốc waterfall. In the Tày language, Ngườm means cave and Ngao means tiger. Ngườm Ngao is the cave of tigers. According to Tày legend, tigers probably lived there in large numbers in a distant past. But there is another explanation: the frequent dripping of water inside the cave resembles the sound produced by a tiger’s roar. It was discovered by French officials during their visit to the Bản Giốc waterfall in 1921. It has three main entrances: Ngườm Ngao, Ngườm Lồm, and Bản Thuồn located behind the mountain. According to documents from the London Geological Society, Ngườm Ngao is more than 2,144 meters long. Inside this cave, there are many narrow passages that allow only one person to pass through. Since the cave ceiling is so low in these passages, one has to bend their head. It is very dangerous if one is not careful of this hazard.

NGUOM NGAO

Galerie des photos

 

 

Yên Bái (Nguyễn Thái Học- Cô Giang)

Version française
Chàng thì tuổi trẻ tài ba
Chết vì đất nước đúng là nam nhi
Nàng thì thân liễu sá chi
Chết vì tình nghĩa đáng ghi muôn đời 

© Đặng Anh Tuấn

Không tựa như các thành phố khác của Việt Nam, Yên Bái không có một nét quyến rũ nào về du lịch. Đây chỉ là một thủ phủ của một tỉnh, một thị trấn  nằm ven sông ở thung lũng sông Hồng giữa con đường đi từ Hà-Nội đến biên giới Trung Quốc (Lào Cai). Tuy nhiên Yên Bái vẫn tiếp tục nổi bật trong quá khứ bởi cuộc kháng chiến vũ trang do những người theo chủ nghĩa dân tộc Việt cầm đầu trong cuộc đấu tranh giành độc lập. Nó không chỉ thể hiện sự hy vọng của những người dân Việt  giành lại tự do bằng vũ lực mà còn là sự hiên ngang dũng cảm của những người nầy khi đối diện với cái chết sau sự thất bại của cuộc nổi dậy vào năm 1930. Chúng ta phải đặt mình vào bối cảnh chính trị ở thời gian này để hiểu được không những nguyên nhân của cuộc nổi dậy này mà còn sự khát vọng sâu sắc của người dân Việt giành lại độc lập sau sự thất bại của cụ Phan Chu Trinh, nguời  mà đặc ưu tiên cho việc tiến bộ xã hội trên độc lập chính trị, tiếp theo đó là sự ra đi vĩnh viển của ông và việc quản thúc tại gia của một nhà lãnh đạo khác, cụ Phan Bội Châu ở  Huế bởi chính quyền thực dân.

Bất chấp lời cảnh báo của đại tá Parfait-Louis Monteil vào năm 1924, ít có cải cách được thực hiện có lợi cho người bản xứ. Mặt khác, việc khai thác nhân công rẻ tiền ở các đồn điền cao su là việc ưu tiên hàng đầu và tột bật. Nhà văn hào người Pháp Roland Dorgelès đã nói đến việc nầy  trong  quyển sách mang tựa đề  « La Route Mandarine (Con đường cái quan) ».

Vùng đất  hoang này, khi nó được biết đến trong cơn sốc, tỏa ra hơi thở của người chết. Càng nhiều lối đi thỉ càng nhiều ngôi mộ được mở ra. Những cây cao su mảnh khảnh và thẳng hàng trồi lên khỏi mặt đất tựa như những hàng cây thập tự. Người chết sẽ lên tới hàng chục ngàn người vì bệnh hay suy dinh dưỡng. Đây là lý do tại sao người ta  không ngớt phàn nàn qua  bài thơ sau đây:

Kiếp phu đỗ lắm máu đào
Máu loang mặt đất máu trào mủ cây
Trần gian địa ngục là đây
Ðồn điền đất đỏ nơi Tây giết người.

Suốt nửa thế kỷ, những người chủ đồn điền  trên vùng đất nầy đã thu thập mủ cao su mà họ biến lại thành vàng. Chính trong những đồn điền này, mầm móng của các cuộc nổi dậy đã được hình thành. Một số người như Nguyễn Văn Viên đã tìm cách thoát khỏi địa ngục này và  gia nhập  sau  đó vào Việt Nam Quốc Dân Đảng do Nguyễn Thái Học lãnh đạo. Để thể hiện lòng nhiệt thành và gây ra tiếng vang thuận lợi trong  giới  nghèo, đặc biệt là ở các đồn điền cao su, bất chấp sự miễn cưỡng của Nguyễn Thái Học, Nguyễn Văn Viên đã chủ động ám sát Bazin được biết ông nầy có  nhiệt tình trong việc tuyển dụng các người cu li và gữi họ sau đó đến các đồn điền cao su ở miền nam Việt Nam. Cái chết của Bazin  đã cho chính quyền thực dân có cơ hội để khởi động lại chính sách đàn áp toàn diện.

Mù Cang Chải (Yen Bái)

Do đó,  Việt Nam quốc dân đảng  đã trở thành mục tiêu chính trong cuộc đàn áp nầy. Đảng nầy không còn có khả năng di chuyển dễ dàng nữa. Nếu không phản ứng, thì sẽ là một cái chết chậm rãi vì tất cả các thành viên của đảng sẽ bị chính quyền thực dân bắt giữ sớm hay muộn. Nếu phản ứng với cuộc nổi dậy thì biết rằng đây sẽ là một vụ tự sát tập thể, mạo hiểm và mẫu mực. Đây là lý do tại sao Nguyễn Thái Học thường nói với các bạn đồng hành:

Ðại hà chi thanh, nhân thọ kỷ hà?
Ðợi sông Hoàng Hà trong trở lại, đời người thọ là bao?

Hình Nguyễn Thái Học ở nhà tù

Theo người Trung Hoa, sông Hoàng Hà chỉ có  trong lại  cứ sau ba trăm năm. Nguyễn Thái Học biết rất rõ anh ta sẻ đưa đồng đội của mình đến cái chết hiển nhiên. Anh biết không thể đợi thêm được nữa. Nhưng cái chết này có vẻ hữu ích vì nó nhắc nhở với người dân Việt rằng không có sự lựa chọn nào khác ngoài cuộc đấu tranh. Nó cũng đánh dấu sự khởi đầu của nhận thức và  thức tỉnh của cả một dân tộc trước số phận của họ mà được dẫn dắt cho đến giờ bởi những người thừa kế không xứng đáng của triều đại Nguyễn (Khải Định, Bảo Đại). Cuộc nổi dậy  ở Yên Bái là một thất bại không thể chối cãi bởi vì hầu hết các nhà lãnh tụ quốc gia đều bị bắt giữ.

Trái lại, nó đặt một cơ sở vững chắc và lâu dài mà từ đó đảng Cộng sản Việt Nam được hưởng lợi để thiết lập quyền lực và có được uy tính với người dân trong những năm tới để giành độc lập. Nó cũng là hồi chuông báo tử cho một đế chế thực dân đã mất đi nhiều cơ hội để thiết lập lại cuộc đối thoại và hợp tác với người dân bản xứ. Điều này dẫn đến việc tử hình tất cả các nhà lãnh đạo quốc gia. Nguyễn Thái Học là người cuối cùng bị xử chém. Trước khi bị xử tử, anh ta rất thản nhiên. Mặc dù kiệt sức ở trong tù, anh ta cố gắng hét to lên  bằng tiếng Pháp:

Chết vì tổ quốc
Chết vinh quang
Lòng ta sung sướng
Trí ta nhẹ nhàng…

Rồi hiên ngang nằm xuống nhìn máy chém không xúc động. « Hoan hô Việt Nam », đây là những tiếng được nghe anh phát biểu trước khi qua đời. Máu của anh  tung tóe khắp nơi dưới một bầu trời đen tối buồn thảm. Đầu của anh  thì rơi vào một cái xô chứa mùn cưa. (17 tháng 6 năm 1930). Anh ta chỉ mới có 27 tuổi. Trung thành với truyền thống Việt Nam, vợ của anh,  Nguyễn Thị Giang không trì hoãn để theo gót chân anh bằng cách tự sát vào ngày hôm sau (18 tháng 6 năm 1930) tại một nhà trọ nơi mà họ thường gặp nhau trước khi kết hôn. Nàng để lại một lá thư mà  có những câu văn, minh họa cho tình yêu bất diệt  mà nàng dành cho anh và đất nước:

Sống nhục sao bằng sự thoát vinh
Nước non vẹn kiếp chung tình
………
Cuộc đời xá kể chi thành bại
Trai trung thì gái phải trinh

Thi thể của mười ba lãnh tụ quốc gia nầy được chôn cất vào ngày hôm sau trên một ngọn đồi gần ga Yên Bái.

Nếu thành phố này ít được người biết đến  so với các thành phố  khác của Việt Nam, nó thể hiện ngược lại cái gì mà không có  thành phố nào có thể có. Nó biểu tượng sự trưởng thành và phẩm giá của cả một dân tộc tìm lại được  trước vận mệnh đất nước. Nó hiên ngang lớn mãi trong quá khứ cùng toàn dân Việt  Nam trong công cuộc tranh đấu giành độc lập.

Việt Nam Quốc dân Đảng

Vọng Các (Venise de l’Orient)

Version française

Nằm ở đồng bằng Menam, thủ đô Bangkok được gọi là « Venise của phương Đông » và được biết đến trong kỷ lục Guinness là thành phố có tên dài nhất thế giới. Nó  nằm cách biển khoảng 30 cây số  và được đặc trưng bởi vô số kênh rạch (khlongs). Chính quyền  đang cố gắng lấp các kênh nầy để  biến thành đường phố nhầm đem lại một giải pháp cho vấn đề giao thông xe hơi ở Vọng Các. Nơi này thông thường hay bị ngột ngạt và chịu rất nặng nề về ô nhiễm hàng ngày. Dân số chính thức của thành phố nầy đã tăng trong năm 2010 lên tới 8.2 triệu dân. ĐếnVọng Các, không có du khách nào quên ghé thăm cung điện hoàng gia nơi mà có nhà cầu nguyện có chứa Đức  Phật Ngọc,  thần phụ hộ của Thái Lan và chùa Wat Traimit với tượng phật vàng nặng đến 5,5 tấn (trong khu Tàu).

Vong_cac

[Trở về trang Thái Lan]

Mù Cang Chải (Yên Bái)

Version française
Version anglaise
Galerie des photos

Đây là một huyện nằm vùng cao của tỉnh Yên Bái, cách xa Hà Nội gần 300 cây số hướng đi về Tây Bắc và cũng là nơi có các dân tộc thiểu số như Tày, Dao và Hmong. Nhìn về lich sử, Yên Bái cũng là nơi mà đảng trưởng Nguyễn Thái Học cùng 12 nhà cách mạng khác của đảng Việt Nam Quốc Dân Đảng bị thực dân Pháp xử trảm trong đó có Phó Đức Chính can đảm khí khái hiên ngang nhìn máy chém trước khi chết. Nay Mù Cang Chải là điểm ưa thích nhất của những ai thích săn ảnh và yêu chuộng thiên nhiên. Muốn đến đây, đường xá cheo leo vất vã lắm không thua chi Hà Giang, Cao Bằng một là thuê xe máy như các anh chàng tây ba lô hai mướn ô tô như mình mới có thể săn hình được nhất là phải đi con đường của các nhà săn hình (route des photographes) phải đi ngang qua thị xã Nghĩa Lộ, đổ đèo Khau Phạ (Sừng Trời có nghĩa là Sừng nó nhô đến tận Trời) , một trong bốn đèo huyền thoại của Tây Bắc như Mã Pín Lèng của Hà Giang, đường đi có độ dài 30 cây số lúc nào cũng có sương mù và hai phần ba đường ngập nghềnh sỏi đá.

Cũng trên đường đi nầy sẻ đi ngang Tú Lệ, nơi nổi tiếng có cốm Tú Lệ, một loại lúa nếp xanh đầu mùa có một hương vị dẻo thơm, một món ăn tinh hoa của vùng đất nầy. Mù Cang Chải có hai mùa đẹp nhất đó là mủa nước đổ và mùa lúa chín. Với mùa thác đổ, nước được dẫn đến các bậc thang qua các ống tre để cho đất mềm và để cho bà con có thể cấy lúa. Những bậc thang óng ánh với nước, phản chiếu sắc trời khiến tạo một dấu ấn đặc biệt của vùng Tây Bắc. Còn giữa tháng chín và tháng mười đó là mủa lúa chín. Đó cũng là lúc lúa đã ươm vàng hay chín khiến tạo với một bầu trời xanh của mùa thu một khung cảnh hùng vĩ của đất trời khiến ít có ai mà không muốn lưu lại những khoảnh khắc đẹp của thiên nhiên với những bậc thang bát ngát và mênh mông nhất là với các đồi mâm xôi của xã Lã Pán Tấn. Phải nói mình có duyên với cuộc hành trình nầy ở Mù Cang Chải, Sapa. Trước hết phải cám ơn cháu Trung và cháu Ngân giúp chú mướn ô tô để cuộc hành trình nầy được hoàn hảo nhất với cháu tài xế Huân không bao giờ biết than thở, lúc nào cũng vui vẽ trầm lăng và lúc nào mạo hiểm cùng mình đi những nơi mà nghĩ lại đáng sợ nhất là ngày đầu đến Mù Cang Chải, đường sạt lở eo hẹp chỉ một chiếc ô tô đi được với một cơn mưa nguyên buổi chiều tối để đến một khách sạn cheo leo ở giữa những các bậc thang lúa chín. Tại sao mình dám táo bạo như thế vỉ mình nghỉ lúc nào con người có số mạng cả, muốn chết cũng không dễ và cũng như người Phật tử thường nói còn tùy  duyên nửa mình có hay không với mãnh đất nầy. Đến rồi mới thấy Quê Hương Việt Nam quá đẹp qúa mộng mơ [Đọc tiếp phần 2]

Version française

Loin de la capitale Hanoi à peu près de 300 kilomètres dans la direction nord-ouest du Vietnam, Mù Cang Chải est le district de la région montagneuse de Yên Bái. C’est aussi le lieu où il y a une forte concentration des minorités ethniques (les Tày, les Dao et les Hmongs). D’un point de vue historique, Yên Bái est aussi l’endroit où les colonialistes français ont guillotiné dans le passé le leader Nguyễn Thái Học en même temps que ses douze autres membres nationalistes parmi lesquels figurait Phó Đức Chính. Très courageux, celui-ci préférait de voir en face la guillotine avant d’être décapité. Aujourd’hui Mủ Cang Chải devient le lieu préféré non seulement par les photographes amateurs mais aussi par ceux qui aiment la nature. La route est très accidentée et sinueuse. Pour venir ici, il faut louer soit un scooter comme les randonneurs soit une voiture avec un conducteur. C’est la dernière solution que j’ai choisie durant mon voyage à Mủ Cang Chải afin de me permettre d’être sur la route des photographes en passant par la ville Nghĩa Lộ et par le col Khau Pha, l’un des quatre cols légendaires de la région Nord-Ouest. Long de 30 kilomètres, ce col Khau Pha est toujours couvert par les nuages et les deux tiers de son parcours sont des chemins caillouteux et tortueux.

C’est sur cette route qu’on arrive à Tú Lệ connu pour son riz vert du début de la saison (cốm) avec une saveur parfumée et glutineuse, un plat typique de cette région. Mù Cang Chải a deux belles saisons: celle où l’abondance de l’eau provient de la montagne et de la pluie et celle où le riz paddy est récolté. Durant la période d’abondance d’eau, on réussit à ramener l’eau venant de la montagne par des conduits en bambou jusqu’aux rizières en terrasses afin de rendre ces dernières plus molles pour faciliter le repiquage. Mélangées avec de l’eau et réfléchies par la couleur du ciel, les rizières en terrasses ont donné une empreinte caractéristique de la région Nord-Ouest du Vietnam. Entre la mi-septembre et le mois d’Octobre, c’est la période où les épis de riz sont mûrs et prennent la couleur jaune, ce qui donne avec la couleur du ciel azur un spectacle grandiose qu’il est difficile de retenir  en ces instants magiques de la nature lorsqu’on est en face des rizières en terrasses en forme des plateaux (mâm xôi) de Lã Pán Tấn. Il faut reconnaître que j’ai la chance d’avoir ce voyage à Mù Cang Chải et Sapa. D’abord je dois remercier le manager de l’hôtel Rising Dragon Hôtel Mr Trung et sa collaboratrice Ngân toujours prompts à venir m’aider dans la réalisation de mes projets de voyage (Mù Cang Chải, Sapa et Japon). J’ai aussi la chance d’avoir à mes côtés un jeune chauffeur Huân toujours silencieux et jovial.

Il ne se plaint jamais et a toujours l’audace de me suivre et à m’emmener dans des endroits presque inaccessibles lorsqu’il fait nuit et il pleut beaucoup le premier jour de notre arrivée à Mù Cang Chải avec les chemins de terre à deux sens et réservés pour une voiture pour aller à un hôtel écologique perdu à 8 kilomètres de la ville au milieu des champs de rizières en terrasses.

[Lire la suite. Partie II]

English version

Far from the capital Hanoi, about 300 kilometers northwest of Vietnam, Mù Cang Chải is a district in the mountainous region of Yên Bái. It is also the place where there is a high concentration of ethnic minorities (the Tày, the Dao, and the Hmongs). From a historical point of view, Yên Bái is also the place where the French colonialists guillotined the leader Nguyễn Thái Học in the past, along with his twelve other nationalist members, including Phó Đức Chính. Very brave, he preferred to face the guillotine before being beheaded. Today, Mù Cang Chải has become a favorite place not only for amateur photographers but also for those who love nature. The road is very rugged and winding. To come here, you must either rent a scooter like hikers or a car with a driver. This is the last option I chose during my trip to Mù Cang Chải to allow me to be on the photographers’ route passing through the town of Nghĩa Lộ and the Khau Pha pass, one of the four legendary passes of the Northwest region. The Khau Pha pass, 30 kilometers long, is always covered by clouds, and two-thirds of its route consists of rocky and winding paths.

It is on this road that you arrive at Tú Lệ, known for its early season green rice (cốm) with a fragrant and glutinous flavor, a typical dish of this region. Mù Cang Chải has two beautiful seasons: one when the abundance of water comes from the mountains and rain, and the other when the paddy rice is harvested. During the period of water abundance, water from the mountains is successfully brought through bamboo conduits to the terraced rice fields to make them softer and facilitate transplanting. Mixed with water and reflected by the color of the sky, the terraced rice fields have created a characteristic imprint of the Northwest region of Vietnam. Between mid-September and October, it is the period when the rice ears are ripe and turn yellow, which, combined with the azure sky, gives a magnificent spectacle that is hard to forget in those magical moments of nature when facing the terraced rice fields shaped like the plates (mâm xôi) of Lã Pán Tấn. I must acknowledge that I am fortunate to have this trip to Mù Cang Chải and Sapa. First, I must thank the manager of the Rising Dragon Hotel, Mr. Trung, and his collaborator Ngân, who are always quick to help me realize my travel projects (Mù Cang Chải, Sapa, and Japan). I am also lucky to have by my side a young driver, Huân, who is always silent and cheerful.

He never complains and always has the audacity to follow me and take me to almost inaccessible places when it is night and raining heavily on the first day of our arrival in Mù Cang Chải, with the two-way dirt roads reserved for one car to go to an eco-hotel lost 8 kilometers from the town in the middle of the terraced rice fields.

[Reading more. Part II]